ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರೀ ಶ್ಲೋಕ 2 – ಅರ್ಥ
The complete Soundarya Lahari Shlokas are here: ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರೀ
1. Shloka in Kannada
ತನೀಯಾಂಸಂ ಪಾಂಸುಂ ತವ ಚರಣಪಂಕೇರುಹಭವಂ
ವಿರಿಂಚಿಃ ಸಂಚಿನ್ವನ್ ವಿರಚಯತಿ ಲೋಕಾನವಿಕಲಮ್ ।
ವಹತ್ಯೇನಂ ಶೌರಿಃ ಕಥಮಪಿ ಸಹಸ್ರೇಣ ಶಿರಸಾಂ
ಹರಃ ಸಂಕ್ಷುಭ್ಯೈನಂ ಭಜತಿ ಭಸಿತೋದ್ಧೂಲನವಿಧಿಮ್ ॥2॥
2. Shloka in Devanagari
तनीयांसं पांसुं तव चरणपङ्केरुहभवं
विरिञ्चिः सञ्चिन्वन् विरचयति लोकानविकलम् ।
वहत्येनं शौरिः कथमपि सहस्रेण शिरसां
हरः संक्षुभ्यैनं भजति भसितोद्धूलनविधिम् ॥2॥
3. Shloka in IAST Format
tanīyāṁsaṁ pāṁsuṁ tava caraṇapaṅkeruhabhavaṁ
viriñciḥ sañcinvan viracayati lokānavikalam ।
vahatyenaṁ śauriḥ kathamapi sahasreṇa śirasāṁ
haraḥ saṁkṣubhyainaṁ bhajati bhasitoddhūlanavidhiṁ ॥2॥
4. Word-Word Meaning
- ತನೀಯಾಂಸಂ ಪಾಂಸು (तनीयांसं पांसु, tanīyāṁsaṁ pāṁsu) = ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಧೂಳಿ (minute dust)
- ತವ (तव, tava) = ನಿನ್ನ (of your)
- ಚರಣ ಪಂಕೇರುಹ (चरण पङ्केरुह, caraṇapaṅkeruha) = ಪಾದ ಕಮಲ (lotus feet)
- ಭವಂ (भवम्, bhavaṁ) = ಉದ್ಭವವಾಗುವುದು (arising from)
- ವಿರಿಂಚಿಃ (विरिञ्चिः, viriñciḥ) = ಬ್ರಹ್ಮ (Brahma)
- ಸಂಚಿನ್ವನ್ (सञ्चिन्वन्, sañcinvan) = ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ (gathering)
- ವಿರಚಯತಿ (विरचयति, viracayati) = ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಾನೆ (creates)
- ಲೋಕಾನ್ (लोकान्, lokān) = ಜಗತ್ತನ್ನು (the worlds)
- ಅವಿಕಲಮ್ (अविकलम्, avikalam) = ನಿಷ್ಕಳಂಕವಾಗಿ (flawlessly)
- ವಹತಿ (वहति, vahati) = ಹೊರುತ್ತಾನೆ (carries)
- ಏನಂ (एनं, enaṁ) = ಇದನ್ನು (this)
- ಶೌರಿಃ (शौरिः, śauriḥ) = ವಿಷ್ಣು (Vishnu)
- ಕಥಂ ಅಪಿ (कथम् अपि, katham api) = ಹೇಗೋ (somehow)
- ಸಹಸ್ರೇಣ ಶಿರಸಾಂ (सहस्रेण शिरसां, sahasreṇa śirasāṁ) = ಸಾವಿರ ಹೆಡೆಗಳಿಂದ (with a thousand heads, referring to Adisesha)
- ಹರಃ (हरः, haraḥ) = ಶಿವ (Shiva)
- ಸಂಕ್ಷುಭ್ಯ (संक्षुभ्य, saṁkṣubhya) = ಪ್ರಳಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಭಸವಾಗಿ ಅಲುಗಾಡಿಸಿ (having agitated this during pralaya)
- ಏನಂ (एनं, enaṁ) = ಇದನ್ನು (this dust)
- ಭಜತಿ (भजति, bhajati) = ಮಾಡುತ್ತಾನೆ (performs)
- ಭಸಿತ ಉದ್ಧೂಲನ (भसितोद्धूलनविधिं, bhasitoddhūlanavidhiṁ) = ಭಸ್ಮವನ್ನು ಲೇಪಿಸುವ (smearing with sacred ash)
- ವಿಧಿಂ (विधिं, vidhiṁ) = ಆಚರಣೆ/ವಿಧಿ (ritual/injunction)
5. Full Kannada Meaning
ವಿರಿಂಚಿ (ಬ್ರಹ್ಮ) ನಿನ್ನ ಪಾದ ಕಮಲಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಧೂಳಿಕಣಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ನಿಷ್ಕಳಂಕವಾದ ವಿಶ್ವವನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾನೆ. ಶೌರಿ (ವಿಷ್ಣು), ತನ್ನ ಸಾವಿರಾರು ಹೆಡೆಗಳಿಂದ (ಆದಿಶೇಷನ ರೂಪದಲ್ಲಿ) ಹೇಗೋ ಈ ವಿಶಾಲ ಜಗತ್ತನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಹರ (ಶಿವ), ಪ್ರಳಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ರಭಸವಾಗಿ ಅಲುಗಾಡಿಸಿ ನಾಶ ಮಾಡಿ ತನ್ನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಭಸ್ಮ ಲೇಪನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾನೆ.
6. Full Meaning in Simple English
Virinchi (Brahma), gathers the fine particles of dust from your lotus feet and, with them, creates the world in flawless perfection. Shouri (Vishnu), bearing thousands of heads in his form as Adisesha, somehow sustains and carries this vast creation. Hara (Shiva), takes this sacred dust, reduces it to ash, and observes the ritual of smearing it on himself at the time of pralaya (cosmic dissolution).
The complete Soundarya Lahari Shlokas are here: ಸೌಂದರ್ಯ ಲಹರೀ
Compiled from various sources and improvised.